03.10.2025
4 dk
Günümüzde şirketlerin dijitalleşen yapısı, ticaretin her alanında daha şeffaf ve izlenebilir bir sistem kurulmasını gerekli kılıyor. Bu kapsamda hayata geçirilen Merkezi Sicil Kayıt Sistemi (MERSİS), ticari işletmelerin bilgiye dayalı, güvenilir ve hızlı bir şekilde kayıt altına alınmasını sağlayan dijital bir platformdur. MERSİS, hem yeni kurulan işletmelerin hem de mevcut şirketlerin resmi sicil süreçlerini merkezi bir sistem üzerinden yönetmesine olanak tanır. Bu sistem kapsamında her işletmeye özel olarak verilen MERSİS numarası, ticaret siciline kayıtlı her tüzel kişiliğin kimlik numarası niteliği taşır.
İşletmelerin ticaret sicilindeki varlıklarını temsil eden bu numara, resmi işlemlerde sıklıkla talep edilir. MERSİS üzerinden gerçekleştirilen işlemler sayesinde, kurumlar arasında belge trafiği azalırken doğrulama süreçleri hız kazanır. Özellikle kamu kurumları, finans kuruluşları ve ticari muhataplar nezdinde şirketin resmî kimliğini doğrulamak için kullanılan MERSİS numarası, günümüz ticaret dünyasının temel yapı taşlarından biri hâline gelmiştir.
MERSİS (Merkezi Sicil Kayıt Sistemi), ticaret siciline kayıtlı tüm gerçek ve tüzel kişilerin bilgilerinin elektronik ortamda tutulmasını, güncellenmesini ve yönetilmesini sağlayan ulusal bir sistemdir. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği koordinasyonunda, Ticaret Bakanlığı tarafından yürütülen bu sistem, şirket kuruluşundan birleşmeye, unvan değişikliğinden tasfiyeye kadar pek çok işlemin dijital olarak yapılabilmesini mümkün kılar.
MERSİS, geleneksel sicil işlemlerini dijitalleştirerek bürokratik süreçleri azaltmayı ve şeffaflığı artırmayı hedefler. Şirketlerin sicil bilgileri tek bir merkezi veri tabanında toplandığı için kurumlar arası bilgi paylaşımı daha hızlı ve güvenilir bir şekilde gerçekleşir. Ayrıca, sistemin sunduğu zaman damgası, işlem kayıtlarının doğruluğunu ve hukuki geçerliliğini de güçlendirir.
Kayıtlı her işletmeye sistem tarafından otomatik olarak bir MERSİS numarası verilir. Bu numara, 16 haneden oluşan benzersiz bir dijital kimliktir ve tıpkı bir TC kimlik numarası gibi yalnızca o işletmeye aittir.
MERSİS numarası, bir işletmenin ticaret sicilinde kayıtlı olduğunu gösteren dijital bir kimlik işlevi görür. Bu 16 haneli numara sayesinde şirketler, kamu kurumları ve diğer özel sektör kuruluşları nezdinde işlemlerini daha hızlı ve güvenli şekilde gerçekleştirebilir. Vergi dairesi, SGK, noter, banka gibi birçok kurum ve kuruluş, ticari işlemlerde doğrulama aracı olarak bu numarayı talep eder.
Ayrıca MERSİS numarası, şirketlerin kuruluş, unvan değişikliği, adres güncellemesi gibi işlemlerinde sistemsel bir bağlayıcılık taşır. Elektronik ortamda yapılan başvuruların izlenebilir olmasını sağlar ve işlemlerin dijital arşivlerde güvenle saklanmasına imkân tanır. Ticaret sicil müdürlükleri tarafından yürütülen süreçlerde de MERSİS numarası, resmi belge düzenlemeleri ve kayıt kontrolleri açısından merkezi bir rol üstlenir.
E-ticaret sitelerinden resmi ihalelere kadar birçok alanda işletmelerin MERSİS numarasını beyan etmesi gerekebilir. Bu da numarayı yalnızca bir sicil kaydı olmaktan çıkarıp, işletmeler arası dijital tanımlayıcıya dönüştürür.
MERSİS numarası, şirketin ticaret siciline ilk kaydı sırasında otomatik olarak oluşturulur. Yeni bir şirket kurulumu yapılırken, başvurular artık doğrudan www.mersis.gtb.gov.tr üzerinden gerçekleştirilir. Kullanıcılar, e-Devlet bilgileriyle ya da sistemde tanımlı kullanıcı adı ve şifreyle platforma giriş yapabilir.
Başvuru sırasında ticaret unvanı, adres, ortak bilgileri, sermaye yapısı gibi bilgilerin sisteme eksiksiz girilmesi gerekir. Bu bilgiler, ilgili ticaret sicil müdürlüğü tarafından incelenir ve onaylandığında, şirkete özel bir MERSİS numarası oluşturulur. Bu numara, firmanın tüm ticari işlemlerinde geçerli olacak şekilde sisteme kaydedilir.
Mevcut bir işletmenin bilgileri güncellendiğinde ya da yeni bir şube açıldığında da aynı MERSİS kaydı üzerinden işlem yapılır. Dolayısıyla MERSİS numarası bir işletmeye yalnızca bir kez verilir ve değişmez. Şirket türü fark etmeksizin (anonim, limited, şahıs vs.) her ticari işletme bu numaraya sahip olmak zorundadır.
MERSİS numarası sorgulama işlemi oldukça basit ve dijital ortamda kolaylıkla yapılabilir. Bir işletmenin MERSİS numarasını öğrenmek isteyen kişiler, www.mersis.gtb.gov.tr adresini kullanarak sorgulama yapabilir. Sisteme giriş için e-Devlet kapısı üzerinden kimlik doğrulaması yapılması gerekir.
Sorgulama işlemi sırasında şirketin ticaret unvanı, vergi numarası ya da sicil numarası gibi bilgiler girilerek arama yapılabilir. Arama sonuçlarında firmanın MERSİS numarasına ve ticaret sicili detaylarına ulaşmak mümkündür.
Ayrıca, bazı durumlarda şirketin sunduğu belgelerde ya da e-İmza gerektiren işlemlerde MERSİS numarası açıkça yer alır. Özellikle resmi yazışmalar, e-fatura işlemleri ve kamu kurumlarıyla olan ticari ilişkilerde bu numaranın bulunması zorunludur.
Bu sayede, ticari işlemler hem daha hızlı hem de daha şeffaf bir şekilde yürütülebilir. Dijitalleşmenin sağladığı bu kolaylık, şirketlerin bürokratik işlemlerden tasarruf etmesini de mümkün kılar.
Evet, MERSİS numarası şirketler için zorunludur. Türkiye’de faaliyet gösteren tüm sermaye şirketlerinin ticaret siciline kayıt olabilmesi ve işlemlerini yürütebilmesi için MERSİS sistemine kayıt yaptırmaları gerekir. Yeni kurulacak şirketlerin yanı sıra, halihazırda faaliyette olan şirketlerin de bu sisteme entegrasyonu zorunludur. Böylece kamusal işlemler merkezi bir sistem üzerinden takip edilebilir.
MERSİS numarasını unutan şirket yetkilileri, MERSİS portalı üzerinden şirket bilgileriyle yeniden sorgulama yapabilir. e-Devlet üzerinden sisteme giriş yaptıktan sonra, şirketin vergi numarası, ticaret unvanı gibi bilgiler girilerek MERSİS numarasına ulaşmak mümkündür. Bu işlem herhangi bir ek belge gerektirmez ve anında sonuç verir.
Şirket bilgilerinde bir değişiklik olduğunda (adres, faaliyet alanı, temsilci değişikliği gibi) MERSİS kaydı da güncellenmelidir. Bu işlemler genellikle ticaret sicil müdürlükleri aracılığıyla yürütülür. Gerekli belgeler hazırlandıktan sonra, MERSİS sistemi üzerinden başvuru yapılır ve değişiklikler sistemde işlenir. Güncel olmayan kayıtlar, yasal ve ticari sorunlara neden olabileceği için düzenli kontrol ve güncelleme büyük önem taşır.